Truyện: Hai anh em và con chó đá
Xưa một nhà có hai anh em, người nào cũng đã có vợ và đã ở riêng. Vợ chồng người anh thì giầu có và dư tiền của, nhưng tính tình keo cúi, cay nghiệt, chẳng những không giúp ai bao giờ, lại còn tham lam vơ vét của người nữa.
Vợ chồng người em thì tuy nghèo đói nhưng vẫn giúp người nghèo hơn mình, lại còn hiền lành tử tế tu thân tích đức.
Một hôm Ông Bụt hóa làm lạo ăn mày xuống thử. Trước đến nhà người anh ăn xin, thì bị mắng chửi, đuổi đi tay không.
Sang đến nhà người em, chưa kịp xin, thì hai vợ chồng đang ngồi ăn cháo, chạy ra vồn vã mời vào cùng ngồi ăn.
Ăn xong ông lão bảo hai vợ chồng nhà ấy rằng:
– Các con đối đãi với lão thật là phúc đức, vậy hãy đi theo lão, lão chỉ cho cái này hay lắm.
Hai vợ chồng chẳng biết là cái gì, nhưng ông lão đã bảo nên cũng cứ đi. Khi lên trên đỉnh một quả núi, có con chó đá ngồi đấy, ông lão lấy gậy đập vào mõm chó, chó liền há mõm ra. Ông lão bảo vợ chồng thò tay vào, muốn lấy bao nhiêu vàng thì lấy. Nhưng vợ chồng rụt rè không dám đưa tay vào. Ông lão báo “đừng sợ: Quả nhiên khi thọc tay vào mõm chó đá, khi lôi ra thì thấy vàng ơi là vàng. Hai vợ chồng lấy vừa đủ , không dám tham lam. Lấy xong, ông lão đập gậy vào mõm chó, nó ngậm lại như cũ.
Hai vợ chồng đem vàng về tậu nhà tậu ruộng, giầu hơn gia đình người anh nhiều lắm.
Anh chị thấy chú em nghèo nay trở nên giầu liền hỏi cho ra lẽ. Em thật thà kể hết lại cho anh chị nghe. Nghe xong anh nói:
– Tưởng ai chớ ông lão ấy hôm nọ cũng vào nhà ta ăn xin. Rõ hoài của, thế mà ta không biết.
Hai vợ chồng người anh sẵn lòng tham, bàn nhau làm một bữa cơm thật sang,thật ngon rồi chồng đi tìm ông lão ăn mày. Thật may cho người anh, vừa đi một quãng thì gặp lại ông ăn mày trước. Người anh mừng rỡ, kéo ông lão về nhà đãi một bữa cơm thật no, cho uống thật say, rồi nói:
– Vợ chồng tôi cho ông ăn bữa hôm nay còn sang bằng mấy mươi bữa cháo hôm nọ ở nhà thằng em tôi, vậy ông dẫn chúng tôi đi tìm vàng. Ông lão gật đầu.
Hai vợ chồng mừng rỡ, gánh đi mỗi người hai chiếc thúng thật to. Ông lão cũng đưa lên núi và cũng đập vào mõm chó như lần trước, con chó há mõm ra…
Người chồng mừng rỡ thò cả cánh tay vào sâu để lấy cho thật nhiều vàng, nhưng khốn khổ, con chó thấy nhột nhột liền ngậm mõm vào ngay, không rút ra được nữa, sợ cuống cuồng muốn chết, nhìn chung quanh không thấy ông lão đâu nữa.
Vợ đành để chồng ở lại, về nhà một mình, ngày ngày 2 bữa đưa cơm lên núi cho chồng. Ba năm kéo lê như vậy, tiền của trong nhà tiêu hết. Vợ chồng ngồi than thân trách phận, bỗng chó đá há mõm ra, chồng rút tay lại được.
Hai vợ chồng vội cắm đầu chạy thẳng về nhà, không dám quay lại nhìn con chó đá nữa.
Từ đó hai người bảo nhau chừa cái tính keo kiết, tham lam.